II. Uluslararası İletişim Bilimi ve Medya Araştırmaları Kongresi Bildiriler Kitabı

Değerli kağıtlar olarak sınıflandırılan pulların ortaya çıkış ve asıl amacı posta ücretinin ödendiğini belgelemektir. Zamanla posta pulları ülkelerin kültürel tanıtımı, temsili ve propaganda gibi değişik amaçlarla da kullanılarak bir iletişim aracına dönüşmüştür. Günümüzde koleksiyonculukta ve eğitsel materyal olarak derslerde dahi kullanılmaktadır. Edebiyat da ülkelerin kültürel bir parçası olarak posta pullarında kendine her zaman yer bulmuştur. Köklü ve zengin Türk edebiyatının geçmişten günümüze değişik dönemlerinde yer alan çeşitli edebi unsurları da pullarda yer almış, yazarlar ve eserler için özel seriler hazırlanmıştır. Bu araştırma, 1946 sonrası edebiyatla ilişkili Türk posta pullarının dönemin hükümetler ile eşleştirerek, değişen ideolojilerin pullara yansıyıp yansımadığını görmeyi amaçlamaktadır. Yapılan bu araştırmanın evrenini 1946 sonrası edebiyatla ilişkili basılan Türk posta pulları ve dönemin hükümetleri oluşturmaktadır. Edebiyatla ilişkili Türk pulları seçilirken, çok partili hayata geçilen 1946’dan 2017 yılı henüz tamamlanmadığı için 2016 yılsonuna kadar basılan pullarla araştırma sınırlandırılmıştır. Araştırmada incelenen pullara dair veriler, “İSFİLA 2016: Türk Pulları ve Antiyeleri Kataloğu 1863-2015” kataloğundan, 2016 yılı ise Posta ve Telgraf Teşkilatı’nın (PTT) web sayfası ziyaret edilerek elde edilmiştir. İlgili dönem hükümetleri ile ilgili bilgiler, ilgili kurumların web sitelerinden alınmıştır. Koalisyon hükümetlerinde pul basımından sorumlu Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme bakanının partisine de bakılmıştır. 1946’dan günümüze kurulan 51 hükümetten 29’unda edebiyatla ilişkili 164 adet pul tedavüle çıkarılmıştır. Çoğunluğu gerek tek başına gerek koalisyon olsun merkez sağ partilerin kurduğu hükümetler olmakla beraber, az sayıda merkez sol hükümetler de vardır. Koalisyon hükümetlerinin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme bakanlıkları da çoğunlukla koalisyonun sağ partisindedir. Hükümet değişikliklerinin konu seçimi bakımından pullara yansıdığı söylenemez. Yazar, eserler ve edebiyatla ilgili diğer unsurlar çoğunlukla edebi önemlerinden öte tarihi değerleri itibariyle pullara konu olmuşlardır. Sağ hükümetlerin yanı sıra, koalisyon ya da merkez sol hükümetler döneminde de milliyetçi muhafazakar eğilimler devam etmiştir.