ÖĞRETMENLERİN OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELERİ VE BOYUN EĞİCİ DAVRANIŞLARININ ÖZYETERLİK DÜZEYLERİNE ETKİSİNDE BENLİK SAYGISININ ARACI ROLÜ

Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin olumsuz otomatik düşünceleri ve boyun eğici davranışlarının özyeterlik düzeylerine etkisinde benlik saygısının aracı rolünü incelemektir.Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı İstabul ili içindeki okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise düzeyindeki özel ve devlet okullarında görev yapan öğretmenlerden kota örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Araştırmaya 235 kadın ve 98 erkek olmak üzere 333 öğretmen katılmıştır. Araştırmada verileri toplamak amacıyla Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, Boyun Eğici Davranışlar Ölçeği, Otomatik Düşünceler Ölçeği, Öğretmen Özyeterlik Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada Pearson Korelasyon Analizi, Kruskal Wallis H testi, Levene testi ve Bağımsız Gruplar t-Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre, öğretmen özyeterlik algısı yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu ve çalışılan kademeye göre anlamlı bir farklılaşma göstermezken, hizmet süresi değişkenine göre pozitif yönlü anlamlı bir farklılaşma göstermektedir. Olumsuz otomatik düşünceler ve boyun eğici davranışlar öğretmen öz yeterliğini benlik saygısı üzerinden etkilemektedir. Olumsuz otomatik düşünceler ve boyun eğici davranışlar arttıkça benlik saygısı azalmakta, benlik saygısı azaldıkça öğretmen öz yeterliği azalmaktadır.

The aim of this research is analysing the mediating role of self esteem in the relationship between teachers’ submissive behaviors and negative automatic thoughts and their perception of teacher efficacy. In this research, relational survey method is used. The study group of this research is made of teachers who is working at private and state preschool, primary school, middle school and high school in Istanbul by using quota sampling method. 333 teachers attend to this research. 235 of them are female and 98 of them are male. In order to collect data Rosenberg Self-Esteem Scale, Submissive Behaviors Scale, Automatic Thoughts Scale, Teacher Efficacy Scale and Personal Information Form are used. In this research, Pearson Correlation Analysis, Kruskal Wallis H test, Levene test and Independent Groups t-Test are used. According to the research, while the perception of teacher self-efficacy does not show a significant difference according to age, gender, marital status, education level and level of work,shows a significant positive difference according to the variable of service time.Negative automatic thoughts and submissive behaviors affect teacher self-efficacy through self-esteem. As negative automatic thoughts and submissive behaviors increase, self-esteem decreases, and as self-esteem decreases, teacher self-efficacy decreases