GASTRONOMİ TURİZMİ BAĞLAMINDA TURİSTLERİN YEREL YİYECEK SATIN ALMA NİYETİNİN İNCELENMESİ: GAZİANTEP ÖRNEĞİ

Bu araştırmanın amacı Gaziantep ilini ziyaret eden turistlerin yerel yiyecek satın alma niyetinin tespit edilmesidir. Araştırmada kullanılan birincil verileri Gaziantep ilini ziyaret eden 412 turiste uygulanan anketler oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında düzenlenen anket formu iki bölümden oluşmakta olup, birinci bölümde katılımcıların demografik özelliklerini açıklayan ifadelere yer verilmiştir. İkinci bölümde ise, daha önce geliştirilmiş yerellik tercihi, yiyecek motivasyonu, yiyecek kişilik özellikleri, yerel yiyecek tutum ve yerel yiyecek satın alma niyeti ölçekleri kullanılmıştır. Katılımcıların yerellik algılarını ölçmek için 11 ifade / 3 boyuttan (lionization, opposition ve communalization) oluşan “yerellik” ölçeği, katılımcıların yiyecek motivasyonunu belirlemek için 12 ifade/3 boyuttan (yeni yiyecek deneyimi, kültür ve sosyalleşme) oluşan “yiyecek motivasyonu” ölçeği, yiyecek kişilik özeliklerini belirlemek için 6 ifade, yerel yiyecek tutumunun belirlenmesi için, 10 ifade ve yerel yiyecek satın alma niyetinin belirlenmesi için ise, 3 ifade kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS ve Smart PLS istatistik programları kullanılarak analiz edilmiştir. Arşatırma modeli yapısal model değerlendirme sürecinde kısmi en küçük kareler (PLS-SEM) yöntemiyle yapısal eşitlik modelinde analize tabi tutulmuştur. Araştırma sonucunda; yiyecek motivasyonu alt faktörleri olan yeni yiyecek deneyimi, kültür motivasyonu ve sosyalleşme motivasyonunun yerel yiyecek tutumunu pozitif yönde anlamlı olarak etkilediği tespit edilmiştir. Yerellik ölçeğinin alt faktörü olan dikkat çekme tercihinin, yerel yiyecek tutumunu pozitif yönde anlamlı olarak etkilemediği, karşı çıkma tercihi ve toplumsallaştırma tercihinin yerel yiyecek tutumunu pozitif yönde anlamlı olarak etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, yiyecek kişilik özelliliği alt faktörleri olan yiyecek neofilisi kişilik özelliğinin, yerel yiyecek tutumunu pozitif yönde anlamlı olarak etkilediği ve yiyecek neofobisi kişilik özelliğinin, yerel yiyecek tutumunu negatif yönde anlamlı olarak etkilemediği tespit edilmiştir. Son olarak yerel yiyecek tutumunun, yerel yiyecek satın alma niyetini pozitif yönde anlamlı olarak etkilediği sonucu bulunmuştur

The aim of this research is determined the local food purchase intention of the
tourists visiting Gaziantep. The primary data used in the research consists of
questionnaires applied to 412 tourists visiting Gaziantep. The questionnaire form
prepared within the scope of the research consists of two parts, and in the first part,
statements explaining the demographic characteristics of the participants are
included. In the second part, locavorizm, food motivation, food personality traits,
local food attitude and local food purchase intention scales have been used.
Locavorizm scale consisting of 11 items / 3 dimensions (lionization, opposition, and
communalization) and food motivation scale consisting of 12 items / 3 dimensions
(new food experience, culture, and socialization), food personality traits scale
consisting of 6 items/2 dimensions (neophilia, neophobia), local food attitude scale
consisting of 10 items and local food purchase intention scale consisting of 3 items
were used. The data obtained in the research is analyzed using SPSS and Smart PLS
statistical programs. The research model is analyzed in the structural equation model
with the partial least squares (PLS-SEM) method. As a result of the research, it has
been determined that new food experience, cultural motivation and socialization
motivation have a positive and significant effect on local food attitude. It has been
concluded that the lioanization does not positively affect local food attitude, but the
opposition and communization positively affected local food attitude. In addition, it
was determined that the neophilia positively affected the local food attitude, and
neophobia does not negatively affect the local food attitude. Finally, it was found that
local food attitude positively affected the local food purchase intention.