OKUL MÜDÜRLERİNİN ÇOK FAKTÖRLÜ LİDERLİK STİLLERİNİN OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİN ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK DÜZEYLERİ VE İŞ DOYUMUNA ETKİSİ

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi kurumlarda görev yapan öğretmenlerin algıladıkları çok faktörlü liderlik stillerinin, öğrenilmiş çaresizlik ve iş doyum düzeyleri üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırmanın örneklem grubunu ana kütlenin içinde bulunan basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenen İstanbul İli Avrupa Yakasında Beşiktaş, Beyoğlu, Eyüpsultan, Kağıthane ve Şişli ilçelerinde görev yapan 430 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma çalışmasının geçerlilik ve güvenirliğini arttırması açısından il genelinin sosyo-ekonomik düzeyini yansıtabileceği düşüncesiyle ilçeler belirlenmiştir. Anketler Google Form üzerinden gönüllülük esası dikkate alınarak uygulanmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak bu çalışmada, Çok Faktörlü Liderlik Stilleri Ölçeği, Minnesota İş Doyum Ölçeği ve Öğrenilmiş Çaresizlik Ölçeği ile bir adet kişisel bilgi formu kullanılmıştır. SPSS programı kullanılarak uygulanan analizler sonucunda, dönüşümcü liderlik boyutu ile alt boyutları olan sürdürümcü liderlik, entelektüel uyarım ve bireysel destek boyutlarının öğretmenlerin iş doyumları ile öğrenilmiş çaresizlikleri üzerinde yordayıcı / açıklayıcı bir etkisinin olduğu görülmüştür. Ayrıca dönüşümcü liderlik, sürdürümcü liderlik, entelektüel uyarım ve bireysel destek boyutları ile öğretmenlerin iş doyumları ve öğrenilmiş çaresizlikleri arasındaki ilişkinin diğer liderlik boyutları ve alt boyutlarına göre daha yüksek olduğu bulgulanmıştır. Cinsiyetin, yaşın, mesleki kıdemin, görev yapılan okulun bağlı olduğu ilçenin ve kurum türünün müdürlerin algılanan liderlik stilleri ile öğretmenlerin iş tatminleri ve öğrenilmiş çaresizlikleri üzerinde anlamlı bir farklılığa yol açtığı sonucuna ulaşılmıştır.

The purpose of this study is to examine the effects of multi-factor leadership styles percieved by teachers working in pre-school institutions on learned helplessness and job satisfaction levels. The sample of this study, which is determined by simple random sampling, consists of 430 preschool teachers who serve in Beşiktaş, Beyoğlu, Eyüpsultan, Kağıthane, and Şişli disctricts of Istanbul’s European side. These districts were selected to bolster the validity and reliability of this research since they offer a potential microcosm of Istanbul’s larger socio-economic level. The surveys were applied through Google Form on voluntary basis . Serving the purposes of this research, this study employed Multi-factor Leader Style Scale, Minnesota Job Satisfaction Scale and Learned Helplessness Scale alongside a personalized informed consent form. In light of analysis uncovered through the utilization of SPSS program, it was discovered that the school principals’ leadership style has an predicating/explanatory affect in all lower-management teacher job satisfaction and learned helplessness. In addition, it has been found that the relationship between transformist leadership and its sub-dimensions, in terms of job satisfaction levels, is higher than that of the subdimensions of transactional leadership and laissez faire leadership. Through this study, it has been determined that gender, age, professional seniority, the district where the school is located, and the type of the institution cause a significant difference on the perceived leadership styles of school principals, teachers’ job satisfaction, and learned helplessness.