ERGENLERDE BİLİNÇLİ FARKINDALIK, MOTİVASYON VE AKADEMİK PERFORMANS ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Meslek seçimi ilkokul yıllarında meslekleri tanıma, birbirinden ayırt etme olarak başlasa da ülkemizde daha çok lise son sınıfta üniversite sınavından sonra bölüm seçimiyle oluşmaktadır. Lise son sınıfa gelen her aday üniversiteye hazırlanıp, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda meslek seçmektedir. Meslek seçiminin sağlıklı olması için öğrencinin kendini tanıması, farkındalıkla yaklaşması, içsel ve dışsal motivasyonunun yüksek olması gerekmektedir. Ülkemizde meslek seçimi akademik performanslarının ölçüsünde değişmektedir. Bu çalışma da akademik performansları öğrenilen öğrencilerin bilinçli farkındalık düzeyleri, akademik motivasyon düzeylerine etkisi araştırılmıştır. Çalışmada mesleki karar sürecinde olan 11. ve 12. sınıf öğrencilerine ölçekler aracılığıyla bilinçli farkındalık düzeyleri, akademik motivasyon ve akademik performans ile ilişkisini incelenmiştir. Meslek seçimlerinde öğrencilere, öğretmenlere ve ebeveynlere yol gösterici olması amaçlanmaktadır. Araştırma verileri lisede öğrenim gören 440 katılımcıdan toplanmıştır. Nihali analiz 406 katılımcı üzerine yapılmıştır. Bu çalışmanın sonunda Akademik Motivasyon Ölçeği toplam puanı ile EİKBFDE alt boyutlarından ‘İçsel Deneyim Farkındalığı’, ‘Dışsal Deneyim Farkındalığı’, ‘Kabul ve Yargılamaksızın Yönelim’, ‘Merkezsizleşmek ve Tepkisizlik’, ‘Düşüncelerin Göreceliği’ arasında anlamlı bir ilişki, Deneyime Açık Olma arasında ise negatif yönlü bir ilişki vardır. Akademik performansları yüksek olan öğrencilerin içsel motivasyonlarının da yüksek olduğu görülmüştür. Erkeklerin kız öğrencilere göre motivasyon düzeylerinin yetersiz olduğu, sınıf düzeylerinin arttıkça başarının da düştüğü tespit edilmiştir. Kız öğrencilerin ise kendini ispat, içsel motivasyon, amaca ulaşma düzeyleri erkek öğrencilere göre anlamlı düzeyde farklılıklar görülmektedir. Ailenin eğitim durumu, sosyoekonomik düzeyi, ebeveynlerin yaşı akademik başarıyı etkilemiştir.

Although the choice of profession starts with recognizing the professions and distinguishing from each other in primary school years, in our country, it mostly occurs in the last year of high school by choosing a department after the university exam. Every candidate who comes the last year of high school prepares for universty and chooses a profession in line with her interests and abilities. In orders for the choice of profession to be healthy, the students should know herself, approach with awareness and have high internal and external motivation. In our country, the choice of profession changes according to their academic performance. In the study, the level of mindfulness and academic motivationof students whose academiz performances were learned were investigated. In the 11th and 12 th grade students who are in the career decision process were examined through scales their relationship with mindfulness levels, acamdemic motivation and academic performance. It is aimed to guide students, teachers, and parents in their career choices. Research data were collected from 440 high school participants. The final analysis was done on 406 participants. As a result of this study, there was significant relationship between the total score of the academic motivation scale and the subdimensions ‘İnternal Experience Awareness’, ‘External Experience Awareness’, ‘Orientation without Acceptance and Judgment’, ‘Decentralization and Unresponsiveness’ and ‘Relativity of Thoughts’, and being open to experience. There is a negative relationship. It has been observed that students with high academic performance have high intrinsic motivation. It has been determined that the motivation levels of the boys are insufficient compared to the girls and the success decreases as the grade levels increase. On the other hand, there are significant differences in the levels of self proofing, intrinsic motivation and reaching the goal of female students compared to male students. Education status of the family socioeconomic level and age of parents affected academic achievement.