Türk mutfak kültüründe çorbalar ve sınıflandırılması

Türk mutfak kültürü; iklim çeşitliliğine, verimli topraklara ayrıca Anadolu’da yaşamış farklı etnik kökenli çeşitli uygarlıklar ile zengin ve köklü bir geçmişe sahiptir. Bu durum bölge mutfak kültürlerinin oluşmasını ve gelişmesini sağlamıştır. Bölge mutfakları ise kendi içinde coğrafi konum, kıyıya yakınlık, iklim, kendine özgü yetişen ürünler gibi nedenlerle yöresel farklılıklar da göstermektedir. Her yöreye özgü çorba, etli ve zeytinyağlı yemekler ve tatlılar yer almaktadır. Çorbalar; yapılış, sunum, tüketildiği öğün, menüde yer alma sırası, kıvam ve içerdiği maddeler bakımından farklılıklar göstermektedir. Çeşitliliğin fazla olması yapılış şekli, kıvamı ve içerdiği ürünlere göre sınıflandırılma yapılmasına olanak sağlamaktadır. Çorbalar her yörenin mutfağında yer alan özel gün ve davetlerde de yer alan lezzetlerdendir. Akşam menüsünün ilk yemeği olmasına rağmen günün her öğününde tüketilebilmektedir. Bu çalışmada sırasıyla çorbaların klasik sınıflandırması, Türk mutfak kültürünün tarihsel gelişimi içinde tüketilen çorbalar, bölgelerin mutfak kültürü ve yöreler bazında çorbaların yapılışlarına yer verilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise bulgular yorumlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılarak Türk mutfağına ve bölgelere ilişkin yazılmış araştırma kitapları, il kültür ve turizm müdürlüğü, valilik ve belediyeler tarafından yöreye özgü basılmış yemek kitapları, makaleler, dergiler, internet kaynaklarından faydalanılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye’nin coğrafi bölgelerine özgü çorbalar oluşturmaktadır. Veri toplama sürecinin sonunda 702 adet çorbanın yapılışı incelenerek ortaya çıkan bulgular yorumlanmıştır. Araştırma sonucuna göre Türk mutfak kültürüne özgü çorbalar sınıflandırılmış, bölge ve çorba sınıflandırma bazında analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda Türk mutfak kültüründe yer alan çorbaların yapılışlarına yer verilmesi ile çorba kültürüne yönelik bir rehber niteliği taşıyacağı düşünülmektedir.

Turkish culinary culture; It has a rich and deep-rooted history with its climate diversity, fertile lands and various civilizations of different ethnic origins that lived in Anatolia. This situation has enabled the formation and development of regional cuisine cultures. Regional cuisines also show regional differences due to reasons such as geographical location, proximity to the coast, climate, and uniquely grown products. There are soups, meat and olive oil dishes and desserts in every region. Soups; It differs in terms of its preparation, presentation, meal consumed, order in the menu, consistency and ingredients. The fact that this variety is high allows it to be classified according to the way it is made, its consistency and the products it contains. Soups are one of the delicacies in the cuisine of every region, which are also included in special days and invitations. Although it is the first meal of the evening menu, it can be consumed at any meal of the day. In this study, the classical classification of soups, the soups consumed in the historical development of Turkish culinary culture, the culinary culture of the regions and the preparation of soups on the basis of regions are given place. In the last part of the study, the findings were interpreted. In the study, using the qualitative research method, research books written on Turkish cuisine and regions, local cookbooks published by the provincial culture and tourism directorate, governorship and municipalities, articles, magazines, internet resources were used. The population of the research consists of soups specific to the geographical regions of Turkey. At the end of the data collection process, the preparation of 702 soups was examined and the findings were interpreted. According to the results of the research, soups specific to Turkish cuisine culture were classified and analyzed on the basis of region and soup classification. As a result of the study, it is thought that it will serve as a guide for the soup culture by including the preparations of the soups in the Turkish culinary culture.