İnsan Kaynakları Stratejileri

İş dünyasında küresel düzeyde yaşanan rekabet, teknolojik gelişmeler ve pazardaki hızlı değişim, stratejik yönetimin önemini gözler önüne sermektedir. Açık sistem yaklaşımına göre işletmeler alt ve üst sistemlerden oluşmakta, bu sistemler birbirleri ile etkileşime girmekte ve tüm sistemi etkilemektedir. İşletmelerin küresel rekabette varlıklarını daim kılabilmeleri için alt sistemlerini oluşturan çeşitli fonksiyonları, stratejik yönetim sürecine göre düzenlemeleri elzem nitelik taşımaktadır. Özellikle, insan sermayesinin stratejik başarılarda en önemli faktörlerden biri olduğunun ve stratejik yönetim sürecinde oynadığı kritik rolünün anlaşılması dolayısıyla fonksiyonel stratejilerin en önemlilerinden birini insan kaynakları (İK) stratejileri oluşturmaktadır. O hâlde, bir işletmenin İK politika ve uygulamalarını işletme amaçları doğrultusunda stratejilerle ilişkilendirmeleri sürdürülebilir rekabet avantajı için önemli bir gerekliliktir. Bu durum, 1980’lerin ortalarından bu yana istikrarlı bir şekilde büyüme gösteren stratejik insan kaynakları yönetimi (SİKY) yaklaşımını akla getirmektedir. SİKY’ye göre, bireysel insan kaynakları yönetimi (İKY) uygulamalarından ziyade, işletme stratejisiyle uyumlu hâle getirilmiş genel İKY uygulamaları sistemi, işletmelere sürdürülebilir rekabette avantaj sağlamaktadır. SİKY’ye yönelik çalışmalar yapan araştırmacılar dikey ve yatay uyumun üzerine vurgu yapmaktadırlar. Dikey uyum, İK’nın stratejisinin işletme stratejisi, örgüt kültürü ve çevre ile uyumlu olmasını ifade ederken; yatay uyum ise İK uygulamaları arasındaki koordinasyonu ifade etmektedir. İşletmenin amaçlarına, hedeflerine, misyon, vizyon ve stratejilerine uygun bir biçimde tasarlanmış İKY uygulamaları, hem ihtiyaç duyulan nitelikteki ve yetkinlikteki kişilerin işe alınmasında ve elde tutulmasında hem de işletme performansına katkılar sunulmasında büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede bu bölümde, işletmelerin stratejik düzeyde İK uygulamalarında farklılaşabilecekleri ve rekabet avantajı sağlayabilecekleri İK stratejilerinin neler olabileceği değerlendirilmektedir.