COVİD-19 PANDEMİ SÜRECİNDE TÜKETİCİLERİN FONKSİYONEL GIDALARA YÖNELİK TUTUMLARI

Bu çalışmada ilk olarak 2019 yılında Çin’de ortaya çıkan ve kısa bir zaman diliminde tüm dünyaya yayılan Yeni Koronavirüs Covid-19 hastalığının, bu süreç içerisinde tüketicilerin fonksiyonel gıdalara yönelik tutumları, yapılan literatür taraması ve nicel verilere bağlı betimsel araştırma modeli kullanılarak aktarılmaya çalışılmıştır. Covid-19 pandemi dönemiyle, tüketicilerin gündelik olarak tükettikleri besinler ile sağlık durumları arasındaki ilişkiye verilen önemin artmasıyla beraber, sağlık sorunlarında yaşanan artışların meydana gelmesi, gıda mamullerine olan güven ve inanç duygularının azalması, sağlıklı yaşam ve sağlıklı beslenme gibi istek ve arzuların artışı, tüketicilerde fonksiyonel gıda ürünlerine yönelik ilgi duygusunda da artışın ortaya çıkmasında etkili olmuştur. Çalışmanın amacı, Covid-19 pandemi sürecinde tüketicilerin fonksiyonel gıdalara yönelik tutumlarını, farkındalığını ve kabulünü ortaya çıkararak, her yaş grubunda bulunan tüketicilere yönelik bir bakış açısı oluşturmaktır. Çalışma verileri, pandemi döneminde yaşanan kişisel hijyen, sosyal mesafe ve sağlık koşulları dikkate alınarak, İstanbul ilinde ikamet eden farklı yaş ve meslekteki bireylerden online anket yoluyla toplanmıştır. Çalışma, gönüllü olarak katılmayı kabul eden 200 kişiyle yapılmıştır. Çalışmada kullanılan anket yöntemi, bireylerin demografik özelliklerini ortaya çıkarmasına, fonksiyonel gıda ürünleri hakkında bilgi sorularına ve fonksiyonel gıdalara yönelik tutumları olmak üzere 3 bölümden oluşmuştur. Demografik bilgilerle katılım düzeyleri arasında farkın olup olmadığını belirlemek için Khi-Kare önemlilik testi testi uygulanmıştır. Yapılan çalışma sonucunda elde edilen veriler istatistik paket programında çözümlenerek verilerin analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan katılımcıların çoğunluğunu kadın tüketiciler oluşturmuştur. 25-34 yaş aralığındaki tüketiciler çalışmada yoğun olarak yer almıştır. Çalışma sektörleri arasında eğitim sektörü, aylık gelir durumunda ise 0-3000TL ve 3001-6000TL gelire sahip katılımcılar çoğunlukla yer almıştır. Araştırmaya katılan katılımcıların fonksiyonel gıdaları duyma ve fonksiyonel gıdaları bilme düzeyleri düşük oranda gözlemlenmiştir. Katılımcıların kendilerini sağlıklı olarak görme düzeyleri ise yüksek oranda sağlıklı gördükleri şeklinde olmuştur. Sunulan bulguların literatüre ve uygulamaya katkıları incelenmiş ve gelecek zamanlarda yapılacak çalışmalar için öneriler belirtilmiştir.

In this study, the New Coronavirus Covid-19 disease, which first emerged in China in 2019 and spread all over the world in a short time, was tried to be conveyed by using the consumers' attitudes towards functional foods, the literature review and a descriptive research model based on quantitative data. With the Covid-19 pandemic period, the increase in the importance given to the relationship between the foods that consumers consume daily and their health status, the increase in health problems, the decrease in the feelings of trust and belief in food products, healthy life and healthy nutrition have contributed to the increase in the interest in functional food products in consumers. The aim of the study is to reveal the attitudes, awareness and acceptance of consumers towards functional foods during the Covid-19 pandemic process, and to create a perspective for consumers in all age groups. Study data were collected from individuals of different ages and occupations residing in the province of Istanbul, through an online questionnaire, taking into account the personal hygiene, social distance and health conditions experienced during the pandemic period. The study was conducted with 200 people who voluntarily agreed to participate. The survey method used in the study consisted of three parts: revealing the demographic characteristics of individuals, questions about functional foods and their attitudes towards functional foods. In order to determine whether there is a difference between demographic information and participation levels, the Chi-Square significance test was applied. The data obtained as a result of the study were analyzed in the statistical package program and the analysis of the data was carried out. The majority of the participants participating in the research were female consumers. Consumers between the ages of 25-34 took part in the study intensively. The education sector constituted the majority of the participants. In the monthly income, the participants with the highest income of 0-3000 TL and 3001-6000 TL took place. It was observed that the participants' levels of hearing and knowing functional foods were low. The participants' level of seeing themselves as healthy was that they saw themselves as healthy at a high rate. The contributions of the presented findings to the literature and practice were examined and suggestions for future studies were stated.